کتاب مفهوم شناسی عقلانیت سیاسی در جمهوری اسلامی (تحلیلی مبتنی بر رجوع به آرا نخبگان) تالیف سیدمهدی موسوی‌نیا و توسط انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع) منتشر شده است. این کتاب به تعریف و تحلیل نظریه‌های مختلف در خصوص نقش عقلانیت و خردگرایی در سیستم اداره کشور و همچنین در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد.

به طور معمول، خردگرایی در زندگی بشر در سه سطح خرد گرایی نظری، کنشی و ساختاری مورد بررسی است؛ منظور از خردگرایی نظری که از قدیمی‌ترین عرصه‌های خرد گرایی است بسط عقل در حوزه معرفت نظری و برهان و استدلال می‌باشد. خرد گرایی کنشی، ظهور عقل در کردارها و اعمال و رفتار افراد را شامل می‌شود. خردگرایی ساختاری نیز به بازتولید عقل در نهادها و قواعد جمعی اطلاق می‌گردد.

در طی سال‌هایی که از شکل‌گیری جمهوری اسلامی می‌گذرد، این دغدغه که الگوی رفتاری و نهادسازی و در مجموع، حکمرانی جمهوری اسلامی باید مبتنی بر خردگرایی و منطق مستحکم باشد، همواره مدنظر بوده است.

کتاب مفهوم شناسی عقلانیت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران کوشیده است بخشی از این مسیر را با تمرکز بر حوزه تجربه‌نگاری بپیماید و صد البته به عنوان تلاشی اولیه برای ادبیات سازی و کوششی آغازین برای ایجاد روایت کلان خرد گرایی در این حوزه محسوب می‌شود.

گزیده کتاب مفهوم شناسی عقلانیت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران

تفصیل ارتباط انقلابی‌گری و عقلانیت سیاسی

در بیان اندیشه‌های میانه‌ای که به ارتباط و نسبت تفصیلی عقلانیت سیاسی و انقلابی‌گری می‌پردازد، می‌توان به اندیشه رهبران جمهوری اسلامی اشاره نمود. در رابطه با نسبت عقلانیت سیاسی و انقلابی، آیت‌الله خامنه‌ای با صراحت بیشتری به این مساله پرداخته است.

تفصیل دیدگاه ایشان در معنای عقلانیت سیاسی و انقلابی‌گری از این جهت است که ایشان عقلانیت را در سطح کارکردی آن، به دو بخش الهی و شیطانی تقسیم می‌نماید:« عقلانیت حرف اول را در کشور دارد میزند، منتها با توکل به خدای متعال، با اعتماد به خدای متعال.... اگر مومن باشیم، اگر در ذیل عنایت توکل به خدا و امید به خدا عقلانیت را به کار بیندازیم، آن وقت این باب برای ما باز خواهد شد؛ نه اینکه عقلانیت را تعطیل کنیم، نه اینکه محاسبات مادی را کنار بگذاریم؛ نه، همه اینها لازم است و ما هم همیشه تاکید می‌کنیم، اما در کنار این، یک جایی بگذارید برای مدد الهی؛ اگر چناچه اهل توکل هستیم، اهل امید به خدا هستیم... اگر چنانچه ما خواستیم عقلانیت را در سایه اعتماد به شیطان‌ها به کار بگیریم، آنجا جور دیگری خواهد شد.... عقلانیت و تدبیر و کارکرد عاقلانه در مسائل مختلف_در دیپلماسی، در مسائل کشوری، در اداره‌ی داخل کشور، در تجهیزات، در علم، در صنعت و در غیره_ کار لازمی است، اما اعتماد به شیاطینف اعتماد به آن کسی که با اصل وجود شما مخالف است، خطای بزرگی است.

صفحات کتاب :

255

کنگره :

‏‫‬‮‭JA۷۶

دیویی :

‏‫‬‮‭‬‭۳۰۶/۲

کتابشناسی ملی :

۹۵۲۸۵۵۱

شابک :

978-622-286-217-6

سال نشر :

1402